Công thức vàng 5:1 bù đắp tổn thương sau mâu thuẫn
Mục lục
Quy tắc 5:1 Gottman, trị liệu cặp đôi, trị liệu tâm lý, chữa lành, tham vấn tâm lý

Tình yêu, thật ra không đòi hỏi những điều lớn lao.
Nó sống được – và bền lâu – nhờ những điều nhỏ xíu.
Nhưng nếu không hiểu điều này, có khi ta cứ chăm chăm vào “công lớn” mà bỏ quên những vết xước nhỏ. Và rồi, một ngày nào đó, ta không còn biết vì sao người kia trở nên xa lạ nữa.

Nhi có một khách hàng là một anh chàng đã lập gia đình được gần 10 năm. Một người chồng vẫn yêu vợ. Vẫn chu cấp đầy đủ. Vẫn tin rằng mình là người đàn ông tốt.

Nhưng 3 năm gần đây, mối quan hệ của anh và vợ trở nên lạnh nhạt.
Họ không còn trò chuyện như xưa.
Cái ôm trước giờ đi ngủ dần biến mất.
Những cái nhìn ấm áp khi cùng ngồi ăn tối cũng không còn.

Anh không hiểu vì sao.
Vì anh đâu có làm gì sai.

Khi Nhi hỏi “Cho dù anh không làm sai, nhưng anh có thấy anh có điểm yếu nào trong mối quan hệ không?” thì anh chia sẻ với Nhi rằng: Khi vợ tâm sự với anh là cô ấy buồn (có thể do chuyện công ty hoặc bạn bè), anh không biết làm thế nào cả. Cứ như anh rất “có lực” trong công việc, nhưng lại “bất lực” trước cảm xúc của vợ. Do đó, anh tìm cách lảng tránh. Anh lấy cớ bận việc để dùng laptop, hoặc gọi điện cho một ai khác.

Hoặc anh im lặng rồi lảng sang chuyện khác.

Khi phát hiện vợ nhắn tin tâm sự với một người đồng nghiệp nam, anh khủng hoảng và muốn tìm cách cải thiện mối quan hệ vợ chồng.

Một khách hàng khác của Nhi, một cô gái. Cô thường huỷ lịch đi chơi cùng người yêu vào phút chót. Cho dù người yêu đã chuẩn bị kỹ như đặt vé máy bay, đặt bàn ở quán bar, hoặc chuẩn bị bữa ăn tại nhà cho cô…

Dù các lý do rất hợp lý như bận việc, phải chạy deadline, họ hàng có việc gấp… nhưng anh người yêu bắt đầu chán nản và không còn hứng thú để dành thời gian với cô nữa.

Và rồi sau nhiều lần chia tay – quay lại, cô nhận ra mình đã làm tổn thương anh rất nhiều. Cô muốn bù đắp, muốn thay đổi, nhưng không biết bắt đầu từ đâu.

CÔNG THỨC 5-1 GIÚP BÙ ĐẮP NHỮNG TỔN THƯƠNG

Theo tiến sĩ tâm lý học John Gottman – người dành cả đời để nghiên cứu các mối quan hệ hôn nhân thì:

Trong các mối quan hệ bền vững, cứ mỗi 1 tương tác tiêu cực – như chỉ trích, phòng thủ, trách móc, lạnh lùng, lảng tránh – cần ít nhất 5 tương tác tích cực để giữ sự cân bằng cảm xúc.

Một lời chê bai sẽ gây ra cho vợ những tổn thương mà để bù đắp, chồng cần có ít nhất 5 lần làm ngược lại… Có thể là khen ngợi, quan tâm, vỗ về…

Một lần bỏ mặc sẽ khiến cho chồng cảm thấy không được quan tâm, mà để thay đổi, vợ cần ít nhất 5 lần làm khác đi… Chẳng hạn hỏi thăm, lắng nghe, hôn trước khi ngủ…

Một lần làm người mình yêu tổn thương – dù nhỏ thôi – cũng cần được chữa lành bằng nhiều lần yêu thương thật sự.

Những tương tác tích cực này có thể là:

  • Thể hiện sự quan tâm và lắng nghe.

  • Thể hiện tình cảm và sự âu yếm.

  • Thực hiện những cử chỉ nhỏ nhưng có ý nghĩa.

  • Tập trung vào điểm chung và thể hiện sự đồng cảm.

  • Chia sẻ những khoảnh khắc vui vẻ và tiếng cười

Những tương tác tích cực mà Gottman nói đến…
Không cần hoa hồng 999 bông. Không cần quà đắt tiền.
Đó có thể là những điều rất đời thường:

  • Một cái ôm vào cuối ngày

  • Một lần lắng nghe mà không cắt lời

  • Một câu “Hôm nay em ổn không?”

  • Một cái nắm tay dịu dàng khi người kia đang rối

  • Một buổi tối cùng cười vì bộ phim hai người cùng thích

  • Một món ăn vặt mà người kia thích ăn

  • Hay đơn giản là: Không làm gì cả, chỉ ngồi cạnh nhau. Và im lặng. Nhưng không xa cách

Nhi nhớ hôm đó, anh khách hàng đã ngồi yên khá lâu sau khi nghe xong. Anh chưa từng nghĩ, những lần lảng tránh, im lặng – lại có thể làm người vợ thấy tổn thương và bào mòn mối quan hệ đến vậy. Anh cũng chưa từng đánh giá đúng tầm quan trọng của việc tôn trọng cảm xúc trong hôn nhân. Anh nghĩ chỉ cần chung thuỷ, chăm chỉ làm ăn, không nhậu nhẹt là đủ.

Nhi gợi ý, khi chưa biết nên làm thế nào để an ủi vợ, anh chỉ cần làm trước một điều đơn giản. Hãy nói với vợ “Em nói tiếp đi…

Trong 7 ngày liên tục, anh đều nói “Em nói tiếp đi”, hoặc “Rồi sau đó thì sao?”. Vợ anh vui lên hẳn, cười nhiều hơn với anh.

Mối quan hệ nào cũng có giận hờn và ngọt ngào. Mối quan hệ nào cũng có đồng thuận và mâu thuẫn. Để duy trì cảm giác hài lòng của cặp đôi thì những tổn thương cần được bù đắp. Điểm đặc biệt mà Nhi thích khi áp dụng công thức này là nó không những giúp bù đắp mà còn giúp xây dựngphát triển mối quan hệ. Cho nên Gottman gọi đó là tỷ lệ vàng: 5 tích cực cho 1 tiêu cực.

TÓM LẠI..

Tình yêu không mất đi trong một khoảnh khắc.
Nó vỡ ra từng chút một – từ những điều nhỏ xíu không ai để ý.
Cũng giống như một bức tường bị thấm nước từ từ. Đến lúc nó sập xuống, không ai hiểu vì sao.

Nhưng nếu ta đủ để tâm.
Nếu ta nhớ rằng tình yêu cần 5 lần dưỡng nuôi cho mỗi lần trầy xước…
Thì có lẽ, người ở cạnh ta sẽ còn ở đó lâu hơn.

💛 Nếu bài viết này chạm đến bạn ở đâu đó – hãy theo dõi fanpage để theo dõi thêm nhiều bài viết khác về tình yêu, chữa lành, sự gắn kết và cách để trở thành phiên bản tốt hơn trong mỗi mối quan hệ.
Nhi tin rằng, mỗi người đều xứng đáng được yêu thương. Nhưng tình yêu – như một cái cây – vẫn cần học cách chăm.